Акцыя! У перыяд вясновага раўнадзенства, з 20 па 25 сакавіка, у Этнакраме РАГНА зніжка на ўвесь асартымент 12%! Запрашаем 🙂
А для атрымання зніжкі ў нэт-краме увядзіце прома-код viasna2018.
20 сакавіка наступіць дзень вясновага раўнадзенства, якое пазначае пачатак астранамічнай вясны. Па адной з версій, на раўнадзенства (ці ў дзень блізкі да яго) нашы продкі адзначалі Новы год. Існуе меркаванне, што на бліжэйшы да веснавога раўнадзенства маладзік прыпадала святкаванне Новага года.
У іншых індаеўрапейскіх народаў (напрыклад, у іранцаў-зараастрыйцаў) на раўнадзенства таксама святкуецца Новы год – Наўруз. Некаторыя элементы святкавання Наўруза супадаюць з беларускімі велікоднымі звычаямі (напрыклад, звычай фарбаваць яйкі).
Мяркуюць, што свята Вялікдзень першапачаткова было менавіта святам раўнадзенства, а пад уплывам хрысціянства стала рухомым і дапасавалася да Пасхі.
Святы сонечнага цыкла (прымеркаваныя да раўнадзенстваў і сонцастаянняў) ў беларускім народным календары пазначаюцца ўяўленнямі пра “ігру Сонца”. Увесну Сонца “іграе” на Благавешчанне (25 сакавіка) ці на Вялікдзень, што таксама можа паказываць на старажытную прымеркаванасць Вялікдня да вясновага раўнадзенства.
Вядома, што даты раўнадзенстваў і сонцастаянняў з часам змяняюцца ў календары. Напрыклад, Францыск Скарына адзначаў, што раўнадзенства – 10 сакавіка, а ў “Месяцаслове” (1680 г.) Сімяона Полацкага раўнадзенства пазначана пад 6 сакавіка.
У народным календары гэты час адпавядае перыяду гукання вясны. Найбольш значныя і блізкія да раўнадзенства святы – Саракі (22/9 сакавіка) і Благавешчанне (25 сакавіка / 7 красавіка). На свята “Абратанне/Аднойдзенне галавы Іаана Хрысціцеля” ( 9 сакавіка / 25 лютага), кажуць, мядзведзь паварочваецца на другі бок у бярлозе, а выходзіць адтуль на Саракі. У іншых мясцовасцях кажуць, што мядзведзь выходзіць з бярлогі напярэдадні (24 сакавіка / 6 красавіка) Благавешчання. У гонар гэтага вядома святкаванне Камаедзіцы.
Менавіта Саракі ў пэўны гістарычны перыяд лічыліся днём раўнадзенства. У народзе казалі: “На сорак мучанікаў дзень з ночаю мерыцца”. У некаторых рэгіёнах гэты дзень мог лічыцца пачаткам вясны: “Саракі гэта ўжо саўсім вясна”, “Кажуць, што вясна настае на Сарака папраўдзі, то тагды, калі салавейка запяе, да загрыміць з цёплым дожджыкам, да зелень зазелянее”.
На Саракі з Выраю пачынаюць вяртацца птушкі (у ліку першых – жаваронкі). У гэты дзень гукалі вясну, гушкаліся на арэлях, пяклі з цеста 40 “жаваронкаў” (часам клёцак, галушак) і назіралі за надвор’ем.