Мы чуем пра Каляды і адразу згадваем калядную зорку – самы пазнавальны і найбольш вядомы сёння сімвал Калядаў, надыход святак і з’яўленне калядных гасцей 👴 👵 🐐 🐺🐻 🕊 🐎

У кожным рэгіёне Беларусі свае адметныя формы каляднай зоркі, якія раскрываюць той ці іншы сэнс тутэйшай каляднай традыцыі

Асновай для прынта сталі здымкі паводле этнаграфічных крыніц XX ст. 📸

Знаёмцеся, калі ласка:
1️⃣ Падобнага кшталту зорка вядома па фотаздымку з в. Малыя Жухавічы Карэліцкага р. (снежань 1915 г.). Зорку вялікага памера насіў гурт хлопчыкаў-каляднікаў
2️⃣ Сваімі абрысамі зорка в. Вялікае Стахава Барысаўскага р. супадае з пашыраным арнаментальным сімвалам, мае ўпрыгожванні з рознакаляровых стужак, мацаваных да рагоў зоркі. Стужкі на канцах маюць папяровыя кветкі. Вобраз суадносіцца з ідэальным нябесным садам (Выраем), пра які спяваюць у калядных песнях. Згадваецца ў калядках і пра цуд – узімку на свята распускаюцца кветкі
3️⃣ Выява гэтай зоркі ўзята са знакамітага фотаздымка з гуртом каляднікаў з Горацкага павета на Магілёўшчыне ў 1903 г. Дэкаратыўнае аздабленне суадносіцца з сімволікай нівы (ромбы з зубцамі). У калядных песнях важную ролю граюць пажаданні росту збожжа (дастатку)
4️⃣ Адзін з распаўсюджаных відаў каляднай зоркі – рознакаляровыя промні з пышнымі пампонамі. Цэнтральнае кола падзелена на чатыры часткі, што суадносіцца з салярным сімвалам і колам года (чатыры асноўныя святы, накірункі свету, пары года). Зорка канца ХІХ — пачатку ХХ ст. захоўваецца ў Расійскім этнаграфічным музеі
5️⃣ Гэтая зорка-ліхтар з в. Багданаўка Лунінецкага р. Свечка ў цэнтры вылучае розныя фігуры (пераважна жывёл), якія гледачы бачаць звонку як цені. Фігуркі ўнутры рухаюцца і змяняюцца, распавядаючы калядную казку
6️⃣ Вобраз гэтай зоркі – сонейка. Каляды – святочны перыяд, прымеркаваны да зімовага сонцастаяння. Ад яго сонейка падымаецца вышэй і дзень прыбывае. Не дзіўна, што зорка сваім выглядам суадносіцца з дзённым свяцілам
7️⃣ Зорка зробленая з саломы. Залаты колер – святло зоркі і цяпло. Спалучае сімволіку сонца (кола) і зямлі (ромбы). Салома, якая мае дачыненне да збожжа/хлеба, у народнай міфалогіі ўвасабляе плоднасць. Падобныя зоркі вядомы на Заходнім Палессі і Міншчыне
8️⃣ Зорка з в. Дубае Пінскага раёна. Незвычайнай формы рознакаляровая зорка была рухомай і круцілася падчас абыходу. Фотаздымак 1930-х гадоў
9️⃣ Зорка мае восем асноўных прамянёў. Таму калядоўшчыкі, якія неслі гэтую зорку, восем разоў спявалі віншавальную песню і трымалі запаленыя свечкі ў руках. Такія зоркі рабілі ў Хоцімскім р. з фанеры ці шчыльнай паперы

Яшчэ адзін наш прынт з каляднымі зоркамі “3 Калядныя зоркі” 👉 https://ragna.by/product/kalyadnyya-zorki-3

Усе гэтыя зоркі калісьці суправаджалі гурты каляднікаў, якія ў чароўны час Крывых вечароў хадзілі па свеце і неслі людзям долю ❤️